来往不逢人，逢人长歌楚天碧。长歌楚天出自唐代诗人柳宗元作品《溪居》。碧全是诗意思及赏析唐代文学家柳宗元被贬永州后的诗作。这首诗描写他被贬官到有“南荒”之称的逢人永州后，在溪边筑室而居，长歌楚天过着闲适的碧全生活。表面上自我排遣，诗意思及赏析也自得其乐，逢人实际上曲折地表达被贬谪的长歌楚天幽愤，字里行间隐含了作者壮志难酬的碧全苦闷之情。

作品原文

溪居

柳宗元

久为簪组累，幸此南夷谪。

闲依农圃邻，偶似山林客。

晓耕翻露草，夜榜响溪石。

来往不逢人，长歌楚天碧。

词语注释
⑴溪居：指在冉溪居住的生活。诗人贬谪永州司马后，曾于此筑室而居，后改冉溪为“愚溪”，在今湖南省永州市东南。
⑵簪（zān）组：古代官吏的饰物。簪，冠上的装饰。组，系印的绶带。此以簪组指做官。
⑶累：束缚，牵累。
⑷南夷：南方少数民族或其居住的地区，这里指永州。
⑸农圃（pǔ）：田园，此借指老农。
⑹邻：邻居。
⑺偶似：有时好像。
⑻山林客：指隐士。
⑼露草：带有露水的杂草。
⑽榜（bàng棒）：船桨。这里用如动词，划船。
⑾响溪石：触着溪石而发出响声。
⑿人：此指故人、知交。
⒀长歌：放歌。
⒁楚天：这里指永州的天空。春秋战国时期，永州属楚国。

白话译文
长久地为做官所羁累着，庆幸贬到永州得以解脱。
自在闲居且与农家相邻，有时还像山林中的隐士。
清晨踏着朝露耕田除草，夜晚泛船观赏青山绿水。
去来都看不到世事俗法，仰望碧空蓝天自由高歌。

创作背景

唐顺宗永贞元年，柳宗元参加了王叔文为首的政治革新运动。由于保守势力与宦官的联合反攻，致使革新失败。因此，柳宗元被贬官到有“南荒”之称的永州。他在任所名为司马，实际上是毫无实权而受地方官员监视的“罪犯”。

因爱西南的冉溪风景秀丽，便在溪边筑室而居，并改溪名为愚溪。这首诗描写他迁居愚溪后的生活，字里行间流露出牢骚不平。

作品鉴赏

这首诗是柳宗元贬官永州时在愚溪之畔筑屋而居时的作品。诗歌表面是写在此生活的惬意自适，其实是强写欢愉，将被贬的郁愤之情隐晦写出。

诗人被贬谪永州，应该是有满腹牢骚的，却在诗的开头将其称为幸事：“久为簪组柬，幸此南夷谪。”诗人认为他长久地为在朝中做官所累，幸亏贬谪南来这荒夷之地，可以让他过上闲适的生活。此两句正话反说，将不幸之事说成是幸事，表达了对朝中当权派的不满。

“闲依农圃邻，偶似山林客。晓耕翻露草，夜榜响溪石”，这四句是强调在此生活的闲适之情。闲暇时与种菜的老农为邻，有时还真像是在山林隐居的人。一大早带着露水就去锄草，晚上乘船沿着溪水前进。“闲依”表现作者的闲散之态， “偶似”是故作放旷之语，自我安慰。柳宗元少有才名，胸怀大志，可是仕途不顺，一再遭贬。这次更是被贬永州，远离长安。他满腔的热情得不到施展的空间，有志而不得伸，有才而不被重用。于是，在此贬所，只好强写欢愉，故作闲适，称自己对被贬感到庆幸，假装很喜欢这种安逸舒适的生活。

“来往不逢人，长歌楚天碧”，有时整日独来独往碰不见一个行人，于是放声高歌，声音久久地回荡在沟谷碧空之中，多么清越空旷。这闲适潇洒的生活，让诗人仿佛对自己的不幸遭贬无所萦怀，心胸旷达开朗。这里诗人看似自由自在，无拘无束，但毕竟也太孤独了。这两句恰恰透露出诗人是强作闲适，无人问津时自娱自乐，也只是一种无奈的调侃。

纵观全诗，诗人似乎已经淡忘了遭贬的痛苦，诗中把被贬谪的不幸称之为幸，将孤独冷静的生活诠释为飘逸闲适的生活。实际上这全都是诗人激愤的反语，在这种被美化了的谪居生活的背后，隐蕴的是诗人内心深深的郁闷和怨愤。表面的平淡所蕴含的激愤，更让人为之怦然心动，正如清代的沈德潜所说： “愚溪诸咏，处连蹇困厄之境，发清夷淡泊之音，不怨而怨，怨而不怨，行间言外，时或遇之。”这是很中肯的评价。

全诗清丽简练，含蓄深沉，意在言外，耐人寻味。

作者简介

柳宗元（公元773年—公元819年11月28日），字子厚，汉族，河东（现山西运城永济一带）人，唐宋八大家之一，唐代文学家、哲学家、散文家和思想家世称“柳河东”、 “河东先生”，因官终柳州刺史，又称“柳柳州”。柳宗元与韩愈并称为“韩柳”，与刘禹锡并称“刘柳”，与王维、孟浩然、韦应物并称“王孟韦柳”。柳宗元一生留诗文作品达600余篇，其文的成就大于诗。骈文有近百篇，散文论说性强，笔锋犀利，讽刺辛辣。游记写景状物，多所寄托，有《河东先生集》，代表作有《溪居》、《江雪》、《渔翁》。

白雀园解读：lái wǎng bù féng rén féng rén cháng gē chǔ tiān bì cháng gē chǔ tiān chū zì táng dài shī rén liǔ zōng yuán zuò pǐn xī jū bì quán shì shī yì sī jí shǎng xī táng dài wén xué jiā liǔ zōng yuán bèi biǎn yǒng zhōu hòu de shī zuò zhè shǒu shī miáo xiě tā bèi biǎn guān dào yǒu nán huāng zhī chēng de féng rén yǒng zhōu hòu zài xī biān zhù shì ér jū cháng gē chǔ tiān guò zhe xián shì de bì quán shēng huó biǎo miàn shàng zì wǒ pái qiǎn shī yì sī jí shǎng xī yě zì dé qí lè féng rén shí jì shang qū zhé dì biǎo dá bèi biǎn zhé de cháng gē chǔ tiān yōu fèn zì lǐ háng jiān yǐn hán le zuò zhě zhuàng zhì nán chóu de bì quán kǔ mèn zhī qíng lái wǎng bù féng rén shī yì sī jí shǎng xī cháng gē chǔ tiān bì féng rén quán shī yì sī jí shǎng xī lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān cháng gē chǔ tiān bì bì quán quán shī yì sī jí shǎng xī zuò pǐn yuán wén xī jū liǔ zōng yuán jiǔ wèi zān zǔ lèi xìng cǐ nán yí zhé xián yī nóng pǔ lín ǒu shì shān lín kè xiǎo gēng fān lù cǎo yè bǎng xiǎng xī shí lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān bì cí yǔ zhù shì xī jū zhǐ zài rǎn xī jū zhù de shēng huó shī rén biǎn zhé yǒng zhōu sī mǎ hòu céng yú cǐ zhù shì ér jū hòu gǎi rǎn xī wèi yú xī zài jīn hú nán shěng yǒng zhōu shì dōng nán zān zǔ gǔ dài guān lì de shì wù zān guān shàng de zhuāng shì zǔ xì yìn de shòu dài cǐ yǐ zān zǔ zhǐ zuò guān lèi shù fù qiān lěi nán yí nán fāng shǎo shù mín zú huò qí jū zhù de dì qū zhè lǐ zhǐ yǒng zhōu nóng pǔ tián yuán cǐ jiè zhǐ lǎo nóng lín lín jū ǒu shì yǒu shí hǎo xiàng shān lín kè zhǐ yǐn shì lù cǎo dài yǒu lù shuǐ de zá cǎo bǎng bàng chuán jiǎng zhè lǐ yòng rú dòng cí huá chuán xiǎng xī shí chù zhe xī shí ér fā chū xiǎng shēng rén cǐ zhǐ gù rén zhī jiāo cháng gē fàng gē chǔ tiān zhè lǐ zhǐ yǒng zhōu de tiān kōng chūn qiū zhàn guó shí qī yǒng zhōu shǔ chǔ guó bái huà yì wén cháng jiǔ dì wèi zuò guān suǒ jī lèi zhe qìng xìng biǎn dào yǒng zhōu dé yǐ jiě tuō zì zài xián jū qiě yǔ nóng jiā xiāng lín yǒu shí hái xiàng shān lín zhōng de yǐn shì qīng chén tà zhe zhāo lù gēng tián chú cǎo yè wǎn fàn chuán guān shǎng qīng shān lǜ shuǐ qù lái dōu kàn bú dào shì shì sú fǎ yǎng wàng bì kōng lán tiān zì yóu gāo gē lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān bì quán shī yì sī jí shǎng xī lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān bì quán shī yì sī jí shǎng xī chuàng zuò bèi jǐng táng shùn zōng yǒng zhēn yuán nián liǔ zōng yuán cān jiā le wáng shū wén wéi shǒu de zhèng zhì gé xīn yùn dòng yóu yú bǎo shǒu shì lì yǔ huàn guān de lián hé fǎn gōng zhì shǐ gé xīn shī bài yīn cǐ liǔ zōng yuán bèi biǎn guān dào yǒu nán huāng zhī chēng de yǒng zhōu tā zài rèn suǒ míng wéi sī mǎ shí jì shang shì háo wú shí quán ér shòu dì fāng guān yuán jiān shì de zuì fàn yīn ài xī nán de rǎn xī fēng jǐng xiù lì biàn zài xī biān zhù shì ér jū bìng gǎi xī míng wéi yú xī zhè shǒu shī miáo xiě tā qiān jū yú xī hòu de shēng huó zì lǐ háng jiān liú lòu chū láo sāo bù píng zuò pǐn jiàn shǎng zhè shǒu shī shì liǔ zōng yuán biǎn guān yǒng zhōu shí zài yú xī zhī pàn zhù wū ér jū shí de zuò pǐn shī gē biǎo miàn shì xiě zài cǐ shēng huó de qiè yì zì shì qí shí shì qiáng xiě huān yú jiāng bèi biǎn de yù fèn zhī qíng yǐn huì xiě chū shī rén bèi biǎn zhé yǒng zhōu yīng gāi shì yǒu mǎn fù láo sāo de què zài shī de kāi tóu jiāng qí chēng wéi xìng shì jiǔ wèi zān zǔ jiǎn xìng cǐ nán yí zhé shī rén rèn wéi tā cháng jiǔ dì wèi zài cháo zhōng zuò guān suǒ lèi xìng kuī biǎn zhé nán lái zhè huāng yí zhī dì kě yǐ ràng tā guò shàng xián shì de shēng huó cǐ liǎng jù zhèng huà fǎn shuō jiāng bù xìng zhī shì shuō chéng shì xìng shì biǎo dá le duì cháo zhōng dāng quán pài de bù mǎn xián yī nóng pǔ lín ǒu shì shān lín kè xiǎo gēng fān lù cǎo yè bǎng xiǎng xī shí zhè sì jù shì qiáng diào zài cǐ shēng huó de xián shì zhī qíng xián xiá shí yǔ zhòng cài de lǎo nóng wèi lín yǒu shí hái zhēn xiàng shì zài shān lín yǐn jū de rén yī dà zǎo dài zhe lù shuǐ jiù qù chú cǎo wǎn shàng chéng chuán yán zhe xī shuǐ qián jìn xián yī biǎo xiàn zuò zhě de xián sǎn zhī tài ǒu shì shì gù zuò fàng kuàng zhī yǔ zì wǒ ān wèi liǔ zōng yuán shǎo yǒu cái míng xiōng huái dà zhì kě shì shì tú bù shùn yī zài zāo biǎn zhè cì gèng shì bèi biǎn yǒng zhōu yuǎn lí cháng ān tā mǎn qiāng de rè qíng dé bú dào shī zhǎn de kōng jiān yǒu zhì ér bù dé shēn yǒu cái ér bù bèi zhòng yòng yú shì zài cǐ biǎn suǒ zhǐ hào qiáng xiě huān yú gù zuò xián shì chēng zì jǐ duì bèi biǎn gǎn dào qìng xìng jiǎ zhuāng hěn xǐ huān zhè zhǒng ān yì shū shì de shēng huó lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān bì yǒu shí zhěng rì dú lái dú wǎng pèng bú jiàn yí gè xíng rén yú shì fàng shēng gāo gē shēng yīn jiǔ jiǔ dì huí dàng zài gōu gǔ bì kōng zhī zhōng duō me qīng yuè kōng kuàng zhè xián shì xiāo sǎ de shēng huó ràng shī rén fǎng fú duì zì jǐ de bù xìng zāo biǎn wú suǒ yíng huái xīn xiōng kuàng dá kāi lǎng zhè lǐ shī rén kàn sì zì yóu zì zài wú jū wú shù dàn bì jìng yě tài gū dú le zhè liǎng jù qià qià tòu lòu chū shī rén shì qiáng zuò xián shì wú rén wèn jīn shí zì yú zì lè yě zhǐ shì yī zhǒng wú nài de tiáo kǎn zòng guān quán shī shī rén sì hū yǐ jīng dàn wàng le zāo biǎn de tòng kǔ shī zhōng bǎ bèi biǎn zhé de bù xìng chēng zhī wéi xìng jiāng gū dú lěng jìng de shēng huó quán shì wèi piāo yì xián shì de shēng huó shí jì shang zhè quán dōu shì shī rén jī fèn de fǎn yǔ zài zhè zhǒng bèi měi huà le de zhé jū shēng huó de bèi hòu yǐn yùn de shì shī rén nèi xīn shēn shēn de yù mèn hé yuàn fèn biǎo miàn dí píng dàn suǒ yùn hán de jī fèn gèng ràng rén wéi zhī pēng rán xīn dòng zhèng rú qīng dài de shěn dé qián suǒ shuō yú xī zhū yǒng chù lián jiǎn kùn è zhī jìng fā qīng yí dàn bó zhī yīn bù yuàn ér yuàn yuàn ér bù yuàn háng jiān yán wài shí huò yù zhī zhè shì hěn zhòng kěn de píng jià quán shī qīng lì jiǎn liàn hán xù shēn chén yì zài yán wài nài rén xún wèi lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān bì quán shī yì sī jí shǎng xī lái wǎng bù féng rén cháng gē chǔ tiān bì quán shī yì sī jí shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè liǔ zōng yuán gōng yuán nián gōng yuán nián yuè rì zì zi hòu hàn zú hé dōng xiàn shān xī yùn chéng yǒng jì yí dài rén táng sòng bā dà jiā zhī yī táng dài wén xué jiā zhé xué jiā sǎn wén jiā hé sī xiǎng jiā shì chēng liǔ hé dōng hé dōng xiān shēng yīn guān zhōng liǔ zhōu cì shǐ yòu chēng liǔ liǔ zhōu liǔ zōng yuán yǔ hán yù bìng chēng wéi hán liǔ yǔ liú yǔ xī bìng chēng liú liǔ yǔ wáng wéi mèng hào rán wéi yìng wù bìng chēng wáng mèng wéi liǔ liǔ zōng yuán yī shēng liú shī wén zuò pǐn dá yú piān qí wén de chéng jiù dà yú shī pián wén yǒu jìn bǎi piān sǎn wén lùn shuō xìng qiáng bǐ fēng xī lì fěng cì xīn là yóu jì xiě jǐng zhuàng wù duō suǒ jì tuō yǒu hé dōng xiān shēng jí dài biǎo zuò yǒu xī jū jiāng xuě yú wēng jì xù yuè dú

温馨提示：方向键左右(← →)前后翻页，上下(↑ ↓)上下滚用， 回车键：返回列表