岂伊地气暖？自有岁寒心。岂伊全诗出自唐代诗人张九龄作品《感遇十二首·其二》

作品原文

感遇十二首·其二

江南有丹橘，地气经冬犹绿林。暖自

岂伊地气暖？自有岁寒心。有岁意思

可以荐嘉客，寒心奈何阻重深。及赏

运命惟所遇，岂伊全诗循环不可寻。地气

徒言树桃李，暖自此木岂无阴？

作品注释
1、有岁意思岂：难道。寒心
2、及赏伊：那里，岂伊全诗指江南。地气
3、暖自岁寒心：耐寒的本性。
4、荐：进献。
5、嘉客：嘉宾贵客。
6、奈何：无奈。
7、阻重深：山高水深，阻隔重重。
8、运命：命运。
9、循环：周而复始，变化莫测。
10、寻：探求。
11、徒言：只说。
12、树：种植。
13、此木：指丹橘。
14、阴：树阴。

作品译文

江南丹桔叶茂枝繁，经冬不凋四季常青。岂止南国地气和暖，而是具有松柏品性。荐之嘉宾必受称赞，山重水阻如何进献？命运遭遇往往不一，因果循环奥秘难寻。只说桃李有果有林，难道丹桔就不成阴？

创作背景

公元737年（唐玄宗开元二十五年），张九龄由尚书丞相贬为荆州长史。晚年遭馋毁，忠而被贬，“每读韩非《孤愤》，涕泣沾襟”（徐浩《张公神道碑》），遂作《感遇十二首》。

作品赏析

读着张九龄这首歌颂丹橘的诗，很容易想到屈原的《橘颂》。屈原生于南国，橘树也生于南国，他的那篇《橘颂》一开头就说：“后皇嘉树，橘徕服兮。受命不迁，生南国兮。”其托物喻志之意，灼然可见。张九龄也是南方人，而他的谪居地荆州的治所江陵（即楚国的郢都），本来是著名的产橘区。他的这首诗一开头就说：“江南有丹橘，经冬犹绿林”，其托物喻志之意，尤其明显。屈原的名句告诉我们：“袅袅兮秋风，洞庭波兮木叶下。”可见即使在南国，一到深秋，一般树木也难免摇落，又哪能经得住严冬的摧残？而丹橘呢，却“经冬犹绿林”。一个“犹”字，充满了赞颂之意。

丹橘经冬犹绿，究竟是由于独得地利呢？还是出乎本性？如果是地利使然，也就不值得赞颂。所以诗人发问道：难道是由于“地气暖”的缘故吗？先以反诘语一“纵”，又以肯定语“自有岁寒心”一“收”，跌宕生姿，富有波澜。“岁寒心”，一般是讲松柏的。《论语。子罕》：“岁寒然后知松柏之后凋也。”刘桢《赠从弟》：“岂不罹凝寒，松柏有本性。”张九龄特地要赞美丹橘和松柏一样具有耐寒的节操，是含有深意的。

汉代《古诗》有一篇《橘柚垂华实》，诗中说橘柚“委身玉盘中，历年冀见食”，表达了作者不为世用的愤懑。张九龄所说的“可以荐嘉客”，也就是“冀见食”的意思。“经冬犹绿林”，不以岁寒而变节，已值得赞颂；结出累累硕果，只求贡献于人，更显出品德的高尚。按说，这样的嘉树佳果是应该荐之于嘉宾的，然而却为重山深水所阻隔，为之奈何！读“奈何阻重深”一句，如闻慨叹之声。

丹橘的命运、遭遇，在心中久久萦回，诗人思绪难平，终于想到了命运问题：“运命惟所遇，循环不可寻。”看来运命的好坏，是由于遭遇的不同，而其中的道理，如周而复始的自然之理一样，是无法追究的。这两句诗感情很复杂，看似无可奈何的自遣之词，又似有难言的隐衷，委婉深沉。最后诗人以反诘语气收束全诗：“徒言树桃李，此木岂无阴？”──人家只忙于栽培那些桃树和李树，硬是不要橘树，难道橘树不能遮阴，没有用处吗？在前面，已写了它有“经冬犹绿林”的美荫，又有“可以荐嘉客”的佳实，而“所遇”如此，这到底为什么？《韩非子。外储说左下》里讲了一个寓言故事：阳虎对赵简主说，他曾亲手培植一批人才，但他遇到危难时，他们都不帮助他。

因而感叹道：“虎不善树人。”赵简主道：“树橘柚者，食之则甘，嗅之则香；树枳棘者，成而刺人。故君子慎所树。”

只树桃李而偏偏排除橘柚，这样的“君子”，总不能说“慎所树”吧！

杜甫在《八哀。故右仆射相国张公九龄》一诗中称赞张九龄“诗罢地有余，篇终语清省。”后一句，是说他的诗语言清新而简练；前一句，是说他的诗意余象外，给读者留有驰骋想象和联想的余地。读这首诗我们不就很自然地联想到当时朝政的昏暗和诗人坎坷的身世吗！这首诗平淡而浑成，短短的篇章中，时时用发问的句子，具有正反起伏之势，而诗的语气却是温雅醇厚，愤怒也罢，哀伤也罢，总不着痕迹，不露圭角，达到了炉火纯青的地步。

作者简介

张九龄（678—740），唐朝大臣。字子寿，一名博物，韶州曲江（今广东韶关）人。景龙（唐中宗年号，707—710）初年进士。唐玄宗时历官中书侍郎、同中书门下平章事、中书令，是唐朝有名的贤相。公元736年（开元二十四年）为李林甫所谮，罢相。其《感遇诗》以格调刚健著称。有《曲江集》。

法属圭亚那解读：qǐ yī dì qì nuǎn zì yǒu suì hán xīn qǐ yī quán shī chū zì táng dài shī rén zhāng jiǔ líng zuò pǐn gǎn yù shí èr shǒu qí èr zuò pǐn yuán wén gǎn yù shí èr shǒu qí èr jiāng nán yǒu dān jú dì qì jīng dōng yóu lù lín nuǎn zì qǐ yī dì qì nuǎn zì yǒu suì hán xīn yǒu suì yì sī kě yǐ jiàn jiā kè hán xīn nài hé zǔ zhòng shēn jí shǎng yùn mìng wéi suǒ yù qǐ yī quán shī xún huán bù kě xún dì qì tú yán shù táo lǐ nuǎn zì cǐ mù qǐ wú yīn zuò pǐn zhù shì yǒu suì yì sī qǐ nán dào hán xīn jí shǎng yī nà lǐ qǐ yī quán shī zhǐ jiāng nán dì qì nuǎn zì suì hán xīn nài hán de běn xìng jiàn jìn xiàn jiā kè jiā bīn guì kè nài hé wú nài zǔ zhòng shēn shān gāo shuǐ shēn zǔ gé chóng chóng yùn mìng mìng yùn xún huán zhōu ér fù shǐ biàn huà mò cè xún tàn qiú tú yán zhǐ shuō shù zhòng zhí cǐ mù zhǐ dān jú yīn shù yīn zuò pǐn yì wén jiāng nán dān jú yè mào zhī fán jīng dōng bù diāo sì jì cháng qīng qǐ zhǐ nán guó dì qì hé nuǎn ér shì jù yǒu sōng bǎi pǐn xìng jiàn zhī jiā bīn bì shòu chēng zàn shān zhòng shuǐ zǔ rú hé jìn xiàn mìng yùn zāo yù wǎng wǎng bù yī yīn guǒ xún huán ào mì nán xún zhǐ shuō táo lǐ yǒu guǒ yǒu lín nán dào dān jú jiù bù chéng yīn qǐ yī dì qì nuǎn zì yǒu suì hán xīn quán shī yì sī jí shǎng xī qǐ yī dì qì nuǎn zì yǒu suì hán xīn quán shī yì sī jí shǎng xī chuàng zuò bèi jǐng gōng yuán nián táng xuán zōng kāi yuán èr shí wǔ nián zhāng jiǔ líng yóu shàng shū chéng xiàng biǎn wèi jīng zhōu zhǎng shǐ wǎn nián zāo chán huǐ zhōng ér bèi biǎn měi dú hán fēi gū fèn tì qì zhān jīn xú hào zhāng gōng shén dào bēi suì zuò gǎn yù shí èr shǒu zuò pǐn shǎng xī dú zhe zhāng jiǔ líng zhè shǒu gē sòng dān jú de shī hěn róng yì xiǎng dào qū yuán de jú sòng qū yuán shēng yú nán guó jú shù yě shēng yú nán guó tā de nà piān jú sòng yī kāi tóu jiù shuō hòu huáng jiā shù jú lái fú xī shòu mìng bù qiān shēng nán guó xī qí tuō wù yù zhì zhī yì zhuó rán kě jiàn zhāng jiǔ líng yě shì nán fāng rén ér tā de zhé jū dì jīng zhōu de zhì suǒ jiāng líng jí chǔ guó de yǐng dū běn lái shì zhù míng de chǎn jú qū tā de zhè shǒu shī yī kāi tóu jiù shuō jiāng nán yǒu dān jú jīng dōng yóu lù lín qí tuō wù yù zhì zhī yì yóu qí míng xiǎn qū yuán de míng jù gào sù wǒ men niǎo niǎo xī qiū fēng dòng tíng bō xī mù yè xià kě jiàn jí shǐ zài nán guó yí dào shēn qiū yì bān shù mù yě nán miǎn yáo luò yòu nǎ néng jīng dé zhù yán dōng de cuī cán ér dān jú ne què jīng dōng yóu lù lín yí gè yóu zì chōng mǎn le zàn sòng zhī yì dān jú jīng dōng yóu lǜ jiū jìng shì yóu yú dú de dì lì ne hái shì chū hū běn xìng rú guǒ shì dì lì shǐ rán yě jiù bù zhí de zàn sòng suǒ yǐ shī rén fā wèn dào nán dào shì yóu yú dì qì nuǎn de yuán gù ma xiān yǐ fǎn jié yǔ yī zòng yòu yǐ kěn dìng yǔ zì yǒu suì hán xīn yī shōu diē dàng shēng zī fù yǒu bō lán suì hán xīn yì bān shì jiǎng sōng bǎi de lún yǔ zi hǎn suì hán rán hòu zhī sōng bǎi zhī hòu diāo yě liú zhēn zèng cóng dì qǐ bù lí níng hán sōng bǎi yǒu běn xìng zhāng jiǔ líng tè dì yào zàn měi dān jú hé sōng bǎi yí yàng jù yǒu nài hán de jié cāo shì hán yǒu shēn yì de hàn dài gǔ shī yǒu yī piān jú yòu chuí huá shí shī zhōng shuō jú yòu wěi shēn yù pán zhōng lì nián jì jiàn shí biǎo dá le zuò zhě bù wéi shì yòng de fèn mèn zhāng jiǔ líng suǒ shuō de kě yǐ jiàn jiā kè yě jiù shì jì jiàn shí de yì sī jīng dōng yóu lù lín bù yǐ suì hán ér biàn jié yǐ zhí de zàn sòng jié chū lěi lěi shuò guǒ zhǐ qiú gòng xiàn yú rén gèng xiǎn chū pǐn dé de gāo shàng àn shuō zhè yàng de jiā shù jiā guǒ shì yīng gāi jiàn zhī yú jiā bīn de rán ér què wéi zhòng shān shēn shuǐ suǒ zǔ gé wèi zhī nài hé dú nài hé zǔ zhòng shēn yī jù rú wén kǎi tàn zhī shēng dān jú de mìng yùn zāo yù zài xīn zhōng jiǔ jiǔ yíng huí shī rén sī xù nán píng zhōng yú xiǎng dào le mìng yùn wèn tí yùn mìng wéi suǒ yù xún huán bù kě xún kàn lái yùn mìng de hǎo huài shì yóu yú zāo yù de bù tóng ér qí zhōng de dào lǐ rú zhōu ér fù shǐ de zì rán zhī lǐ yí yàng shì wú fǎ zhuī jiū de zhè liǎng jù shī gǎn qíng hěn fù zá kàn sì wú kě nài hé de zì qiǎn zhī cí yòu shì yǒu nán yán de yǐn zhōng wěi wǎn shēn chén zuì hòu shī rén yǐ fǎn jié yǔ qì shōu shù quán shī tú yán shù táo lǐ cǐ mù qǐ wú yīn rén jiā zhǐ máng yú zāi péi nèi xiē táo shù hé lǐ shù yìng shì bú yào jú shù nán dào jú shù bù néng zhē yīn méi yǒu yòng chǔ ma zài qián miàn yǐ xiě le tā yǒu jīng dōng yóu lù lín de měi yīn yòu yǒu kě yǐ jiàn jiā kè de jiā shí ér suǒ yù rú cǐ zhè dào dǐ wèi shén me hán fēi zǐ wài chǔ shuō zuǒ xià lǐ jiǎng le yí gè yù yán gù shì yáng hǔ duì zhào jiǎn zhǔ shuō tā céng qīn shǒu péi zhí yī pī rén cái dàn tā yù dào wēi nàn shí tā men dōu bù bāng zhù tā yīn ér gǎn tàn dào hǔ bù shàn shù rén zhào jiǎn zhǔ dào shù jú yòu zhě shí zhī zé gān xiù zhī zé xiāng shù zhǐ jí zhě chéng ér cì rén gù jūn zǐ shèn suǒ shù zhǐ shù táo lǐ ér piān piān pái chú jú yòu zhè yàng de jūn zǐ zǒng bù néng shuō shèn suǒ shù ba dù fǔ zài bā āi gù yòu pú yè xiàng guó zhāng gōng jiǔ líng yī shī zhōng chēng zàn zhāng jiǔ líng shī bà dì yǒu yú piān zhōng yǔ qīng shěng hòu yī jù shì shuō tā de shī yǔ yán qīng xīn ér jiǎn liàn qián yī jù shì shuō tā de shī yì yú xiàng wài gěi dú zhě liú yǒu chí chěng xiǎng xiàng hé lián xiǎng de yú dì dú zhè shǒu shī wǒ men bù jiù hěn zì rán dì lián xiǎng dào dāng shí cháo zhèng de hūn àn hè shī rén kǎn kě de shēn shì ma zhè shǒu shī píng dàn ér hún chéng duǎn duǎn de piān zhāng zhōng shí shí yòng fā wèn de jù zi jù yǒu zhèng fǎn qǐ fú zhī shì ér shī de yǔ qì què shì wēn yǎ chún hòu fèn nù yě bà āi shāng yě bà zǒng bù zháo hén jī bù lù guī jiǎo dá dào le lú huǒ chún qīng de dì bù qǐ yī dì qì nuǎn zì yǒu suì hán xīn quán shī yì sī jí shǎng xī qǐ yī dì qì nuǎn zì yǒu suì hán xīn quán shī yì sī jí shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè zhāng jiǔ líng táng cháo dà chén zì zi shòu yī míng bó wù sháo zhōu qǔ jiāng jīn guǎng dōng sháo guān rén jǐng lóng táng zhōng zōng nián hào chū nián jìn shì táng xuán zōng shí lì guān zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì zhōng shū lìng shì táng cháo yǒu míng de xián xiàng gōng yuán nián kāi yuán èr shí sì nián wèi lǐ lín fǔ suǒ zèn bà xiāng qí gǎn yù shī yǐ gé diào gāng jiàn zhù chēng yǒu qǔ jiāng jí jì xù yuè dú

温馨提示：方向键左右(← →)前后翻页，上下(↑ ↓)上下滚用， 回车键：返回列表