作品简介《蝉》是蝉虞唐代诗人虞世南创作的一首五言古诗，是世南赏析首托物寓意的诗。作者托物寓意，唐诗一、注释二句以蝉的翻译栖高饮露、蝉声远传暗喻人的蝉虞清朗俊秀、高标逸韵；三、世南赏析四句分别用一“自”字、唐诗“非”字，注释正反相生，翻译充满张力，蝉虞表达出对人的世南赏析内在品格的热情赞美和高度自信。全诗简练传神，唐诗比兴巧妙，注释以秋蝉高洁傲世的翻译品格自况，耐人寻味。

作品原文

蝉

虞世南

垂緌饮清露，流响出疏桐。

居高声自远，非是藉秋风。

作品注释

1、垂緌（ruí）：古代官帽打结下垂的部分，蝉的头部有伸出的触须，形状好像下垂的冠缨。也指蝉的下巴上与帽带相似的细嘴。清露：清纯的露水。饮清露：古人认为蝉生性高洁，栖高饮露，其实是刺吸植物的汁液。

2、流：发出。流响：指蝉长鸣不已，声音传的很远。疏桐：高大的梧桐。

3、居高：指栖息在高处，语意双关。

4、藉（jiè）：凭借、依赖。

作品译文

萧疏梧桐之上，蝉儿低饮清露，蝉声清脆响亮，回荡树林之间。

身居高枝之上，可以傲视群虫，不用借助秋风，传声依然遥远。

作品鉴赏

这是一首咏物诗，咏物中尤多寄托，具有浓郁的象征性。句句写的是蝉的形体、习性和声音，而句句又暗示着诗人高洁清远的品行志趣，物我互释，咏物的深层意义是咏人。诗的关键是把握住了蝉的某些别有意味的具体特征，从中找到了艺术上的契合点。

首句表面上是写蝉的形状与食性，实际上处处含比兴象征。“垂緌”暗示显宦身份，因古人常以“冠缨”指代达官贵人。显宦的身份和地位在一般老百姓心目中，和“清客”是有矛盾甚至是不相容的，但在作者笔下，却把它们统一在“垂緌饮清露”的蝉的形象中了。这“贵（人）”与“清（客）”的统一，正是为三、四句的“清”无须借“贵”做反铺垫，用笔巧妙。

次句描写蝉声之传播。梧桐是高树，用一“疏”字，更见其枝干的清高挺拔，且与末句的“秋风”相呼应。“流响”二字状蝉声的抑扬顿挫和长鸣不已；“出”字则把蝉声远播的意态形象化了，让人感受到蝉鸣的响度与力度。全句虽只写蝉声，但却从中想象到人格化了的蝉那种清华隽朗的高标逸韵。有了这句对蝉声传播的生动描写，后两句的发挥才字字有根。

三、四两句是全诗比兴寄托的“点睛”之笔。它是在一、二两句基础上引发出来的议论。蝉声远播，一般人往往认为是借助于秋风的传送，作者却别有慧心，强调这是出于“居高”而自能致远。这种独特的感受蕴含着一个真理：修身而品格高尚的人，并不需要某种外在的凭借（例如权势地位、有力者的帮助），自能声名远扬。它突出强调一种人格的美，强调人格的力量。两句中的“自”字和“非”字，一正一反，相互呼应，表达出作者对人的内在品格的热情赞美和高度自信；表现出作者以蝉自许，雍容不迫的风度和气韵。

实际上，咏蝉这首诗包含着诗人虞世南的夫子自道。他作为唐贞观年间画像悬挂在凌烟阁的二十四勋臣之一，名声在于博学多能，高洁耿介，与唐太宗谈论历代帝王为政得失，能够直言善谏，为贞观之治作出独特贡献。为此，唐太宗称他有“五绝”（德行、忠直、博学、文辞、书翰），并赞叹：“群臣皆如虞世南，天下何忧不理！”从他不是以鲲鹏鹰虎，而是以一只不甚起眼的蝉来自况，也可见其老成谨慎，以及有自知之明。

名家点评

明人钟惺、谭元春《唐诗归》：钟云：与骆丞“清畏人知”语，各善言蝉之德。谭云：于清物当说得如此。

清人沈德潜《唐诗别裁》：命意自高。咏蝉者每咏其声，此独尊其品格。

清人李鍈《诗法易简录》：咏物诗固须确切此物，尤贵遗貌得神，然必有命意寄托之处，方得诗人风旨。此诗三、四品地甚高，隐然自写怀抱。

清人宋宗元《网师园唐诗笺》：末二句，占地步。

清人施补华《岘佣说诗》：《三百篇》比兴为多，唐人犹得此意，同一《咏蝉》，虞世南“居高声自远，端不藉秋风”，是清华人语；骆宾王“露重飞难进，风多响易沉”，是患难人语；李商隐“本以高难饱，徒劳恨费声”，是牢骚人语。比兴不同如此。

作者简介

虞世南（558－638）唐代诗人、书法家。字伯施，余姚人。凌烟阁二十四功臣之一。父虞荔，兄虞世基，叔父虞寄，均名重一时。虞寄无子，世南过继于他，故字伯施。隋炀帝时官起居舍人，唐时历任秘书监、弘文馆学士等，曾赐爵水兴县子，授银青光禄大夫，世因称“虞秘监”或“虞水兴”。唐大宗尝称其有德行、忠直、博学、文辞、书翰五绝，誉为“当代名臣，人伦准的”。谥文懿。传世墨迹有碑刻《孔子庙堂碑》、《破邪论》等，旧摹墨迹本《汝南公主墓志铭》等。书法理论著作有《笔髓论》、《书旨述》。编有《北堂书钞》160卷、《群书理要》50卷、《兔园集》10卷等，另有诗文集10卷行于世，今存《虞秘监集》4卷。

《兰陵王》解读：zuò pǐn jiǎn jiè chán shì chán yú táng dài shī rén yú shì nán chuàng zuò de yī shǒu wǔ yán gǔ shī shì shì nán shǎng xī shǒu tuō wù yù yì de shī zuò zhě tuō wù yù yì táng shī yī zhù shì èr jù yǐ chán de fān yì qī gāo yǐn lù chán shēng yuǎn chuán àn yù rén de chán yú qīng lǎng jùn xiù gāo biāo yì yùn sān shì nán shǎng xī sì jù fēn bié yòng yī zì zì táng shī fēi zì zhù shì zhèng fǎn xiāng shēng fān yì chōng mǎn zhāng lì chán yú biǎo dá chū duì rén de shì nán shǎng xī nèi zài pǐn gé de rè qíng zàn měi hé gāo dù zì xìn quán shī jiǎn liàn chuán shén táng shī bǐ xīng qiǎo miào zhù shì yǐ qiū chán gāo jié ào shì de fān yì pǐn gé zì kuàng nài rén xún wèi chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò pǐn yuán wén chán yú shì nán chuí ruí yǐn qīng lù liú xiǎng chū shū tóng jū gāo shēng zì yuǎn fēi shì jí qiū fēng chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò pǐn zhù shì chuí ruí gǔ dài guān mào dǎ jié xià chuí de bù fèn chán de tóu bù yǒu shēn chū de chù xū xíng zhuàng hǎo xiàng xià chuí de guān yīng yě zhǐ chán de xià bā shàng yǔ mào dài xiāng sì de xì zuǐ qīng lù qīng chún de lù shuǐ yǐn qīng lù gǔ rén rèn wéi chán shēng xìng gāo jié qī gāo yǐn lù qí shí shì cì xī zhí wù de zhī yè liú fā chū liú xiǎng zhǐ chán cháng míng bù yǐ shēng yīn chuán de hěn yuǎn shū tóng gāo dà de wú tóng jū gāo zhǐ qī xī zài gāo chù yǔ yì shuāng guān jí píng jiè yī lài zuò pǐn yì wén xiāo shū wú tóng zhī shàng chán ér dī yǐn qīng lù chán shēng qīng cuì xiǎng liàng huí dàng shù lín zhī jiān shēn jū gāo zhī zhī shàng kě yǐ ào shì qún chóng bù yòng jiè zhù qiū fēng chuán shēng yī rán yáo yuǎn chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò pǐn jiàn shǎng zhè shì yī shǒu yǒng wù shī yǒng wù zhōng yóu duō jì tuō jù yǒu nóng yù de xiàng zhēng xìng jù jù xiě de shì chán de xíng tǐ xí xìng hé shēng yīn ér jù jù yòu àn shì zhe shī rén gāo jié qīng yuǎn de pǐn xíng zhì qù wù wǒ hù shì yǒng wù de shēn céng yì yì shì yǒng rén shī de guān jiàn shì bǎ wò zhù le chán de mǒu xiē bié yǒu yì wèi de jù tǐ tè zhēng cóng zhōng zhǎo dào le yì shù shàng de qì hé diǎn shǒu jù biǎo miàn shàng shì xiě chán de xíng zhuàng yǔ shí xìng shí jì shang chǔ chù hán bǐ xīng xiàng zhēng chuí ruí àn shì xiǎn huàn shēn fèn yīn gǔ rén cháng yǐ guān yīng zhǐ dài dá guān guì rén xiǎn huàn de shēn fèn hé dì wèi zài yì bān lǎo bǎi xìng xīn mù zhōng hé qīng kè shì yǒu máo dùn shèn zhì shì bù xiāng róng de dàn zài zuò zhě bǐ xià què bǎ tā men tǒng yī zài chuí ruí yǐn qīng lù de chán de xíng xiàng zhōng le zhè guì rén yǔ qīng kè de tǒng yī zhèng shì wèi sān sì jù de qīng wú xū jiè guì zuò fǎn pū diàn yòng bǐ qiǎo miào cì jù miáo xiě chán shēng zhī chuán bō wú tóng shì gāo shù yòng yī shū zì gèng jiàn qí zhī gàn de qīng gāo tǐng bá qiě yǔ mò jù de qiū fēng xiāng hū yìng liú xiǎng èr zì zhuàng chán shēng de yì yáng dùn cuò hé cháng míng bù yǐ chū zì zé bǎ chán shēng yuǎn bō de yì tài xíng xiàng huà le ràng rén gǎn shòu dào chán míng de xiǎng dù yǔ lì dù quán jù suī zhǐ xiě chán shēng dàn què cóng zhōng xiǎng xiàng dào rén gé huà le de chán nà zhǒng qīng huá juàn lǎng de gāo biāo yì yùn yǒu le zhè jù duì chán shēng chuán bō de shēng dòng miáo xiě hòu liǎng jù de fā huī cái zì zì yǒu gēn sān sì liǎng jù shì quán shī bǐ xīng jì tuō de diǎn jīng zhī bǐ tā shì zài yī èr liǎng jù jī chǔ shàng yǐn fā chū lái de yì lùn chán shēng yuǎn bō yì bān rén wǎng wǎng rèn wéi shì jiè zhù yú qiū fēng de chuán sòng zuò zhě què bié yǒu huì xīn qiáng diào zhè shì chū yú jū gāo ér zì néng zhì yuǎn zhè zhǒng dú tè de gǎn shòu yùn hán zhe yí gè zhēn lǐ xiū shēn ér pǐn gé gāo shàng de rén bìng bù xū yào mǒu zhǒng wài zài de píng jiè lì rú quán shì dì wèi yǒu lì zhě de bāng zhù zì néng shēng míng yuǎn yáng tā tū chū qiáng diào yī zhǒng rén gé de měi qiáng diào rén gé de lì liàng liǎng jù zhōng de zì zì hé fēi zì yī zhèng yī fǎn xiāng hù hū yìng biǎo dá chū zuò zhě duì rén de nèi zài pǐn gé de rè qíng zàn měi hé gāo dù zì xìn biǎo xiàn chū zuò zhě yǐ chán zì xǔ yōng róng bù pò de fēng dù hé qì yùn shí jì shang yǒng chán zhè shǒu shī bāo hán zhe shī rén yú shì nán de fū zǐ zì dào tā zuò wéi táng zhēn guān nián jiān huà xiàng xuán guà zài líng yān gé de èr shí sì xūn chén zhī yī míng shēng zài yú bó xué duō néng gāo jié gěng jiè yǔ táng tài zōng tán lùn lì dài dì wáng wéi zhèng dé shī néng gòu zhí yán shàn jiàn wèi zhēn guān zhī zhì zuò chū dú tè gòng xiàn wèi cǐ táng tài zōng chēng tā yǒu wǔ jué dé xíng zhōng zhí bó xué wén cí shū hàn bìng zàn tàn qún chén jiē rú yú shì nán tiān xià hé yōu bù lǐ cóng tā bú shì yǐ kūn péng yīng hǔ ér shì yǐ yì zhī bù shèn qǐ yǎn de chán lái zì kuàng yě kě jiàn qí lǎo chéng jǐn shèn yǐ jí yǒu zì zhī zhī míng chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī míng jiā diǎn píng míng rén zhōng xīng tán yuán chūn táng shī guī zhōng yún yǔ luò chéng qīng wèi rén zhī yǔ gè shàn yán chán zhī dé tán yún yú qīng wù dāng shuō de rú cǐ qīng rén shěn dé qián táng shī bié cái mìng yì zì gāo yǒng chán zhě měi yǒng qí shēng cǐ dú zūn qí pǐn gé qīng rén lǐ yīng shī fǎ yì jiǎn lù yǒng wù shī gù xū què qiè cǐ wù yóu guì yí mào de shén rán bì yǒu mìng yì jì tuō zhī chǔ fāng dé shī rén fēng zhǐ cǐ shī sān sì pǐn dì shén gāo yǐn rán zì xiě huái bào qīng rén sòng zōng yuán wǎng shī yuán táng shī jiān mò èr jù zhàn dì bù qīng rén shī bǔ huá xiàn yōng shuō shī sān bǎi piān bǐ xīng wèi duō táng rén yóu dé cǐ yì tóng yī yǒng chán yú shì nán jū gāo shēng zì yuǎn duān bù jí qiū fēng shì qīng huá rén yǔ luò bīn wáng lù zhòng fēi nán jìn fēng duō xiǎng yì chén shì huàn nàn rén yǔ lǐ shāng yǐn běn yǐ gāo nán bǎo tú láo hèn fèi shēng shì láo sāo rén yǔ bǐ xīng bù tóng rú cǐ chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī chán yú shì nán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè yú shì nán táng dài shī rén shū fǎ jiā zì bó shī yú yáo rén líng yān gé èr shí sì gōng chén zhī yī fù yú lì xiōng yú shì jī shū fù yú jì jūn míng zhòng yī shí yú jì wú zi shì nán guò jì yú tā gù zì bó shī suí yáng dì shí guān qǐ jū shè rén táng shí lì rèn mì shū jiān hóng wén guǎn xué shì děng céng cì jué shuǐ xīng xiàn zi shòu yín qīng guāng lù dài fu shì yīn chēng yú mì jiān huò yú shuǐ xìng táng dà zōng cháng chēng qí yǒu dé xíng zhōng zhí bó xué wén cí shū hàn wǔ jué yù wéi dāng dài míng chén rén lún zhǔn dì shì wén yì chuán shì mò jī yǒu bēi kè kǒng zǐ miào táng bēi pò xié lùn děng jiù mó mò jī běn rǔ nán gōng zhǔ mù zhì míng děng shū fǎ lǐ lùn zhù zuò yǒu bǐ suǐ lùn shū zhǐ shù biān yǒu běi táng shū chāo juǎn qún shū lǐ yào juǎn tù yuán jí juǎn děng lìng yǒu shī wén jí juǎn xíng yú shì jīn cún yú mì jiān jí juǎn jì xù yuè dú

温馨提示：方向键左右(← →)前后翻页，上下(↑ ↓)上下滚用， 回车键：返回列表