相望试登高，相望析心随雁飞灭。试登随雁出自唐代诗人孟浩然作品《秋登兰山寄张五》。高心此诗围绕清秋季节登高来写，飞灭表达了对友人的全诗思念之情。先写为望友人而登高，意思故“心随雁飞灭”。及赏因薄暮时思念之“愁”和清秋之“兴”无法排遣，相望析更因登高而望，试登随雁只见“归村人”，高心而不见友人踪影，飞灭所以要相邀重阳节携酒登高而醉。全诗全诗用极洗练严谨的意思语言，描绘了登高所见的及赏清秋薄暮景色，其中“天边树若荠，相望析江畔洲如月”二句历来脍炙人口。

作品原文

秋登兰山寄张五

孟浩然

北山白云里，隐者自怡悦。

相望试登高，心随雁飞灭。

愁因薄暮起，兴是清秋发。

时见归村人，沙行渡头歇。

天边树若荠，江畔洲如月。

何当载酒来，共醉重阳节。

词句注释
⑴兰山：一作“万山”。万山，一名汉皋山，又称方山、蔓山，在湖北襄阳西北十里。张五：一作“张子容”，兄弟排行不对，张子容排行第八。有人怀疑张五为张八之误。
⑵“北山”二句：晋陶弘景《诏问山中何所有赋诗以答》：“山中何所有？岭上多白云。只可自怡悦，不堪持赠君。”这两句由此变化而来。北山：指张五隐居的山。北：一作“此”。隐者：指张五。
⑶相望：互相遥望。试：一作“始”。
⑷“心随”句：又作“心飞逐鸟灭”、“心随飞雁灭”、“心随鸟飞灭”等。
⑸薄暮：傍晚，太阳快落山的时候。《楚辞·天问》：“薄暮雷电，归何忧？厥严不奉，帝何求？”
⑹清秋：明净爽朗的秋天。晋殷仲文《南州桓公九井作》诗：“独有清秋日，能使高兴尽。”一作“清境”。
⑺归村人：一作“村人归”。
⑻沙行：一作“沙平”，又作“平沙”。渡头：犹渡口。过河的地方。
⑼“天边”二句：隋薛道衡《敬酬杨仆射山斋独坐》中有：“遥原树若荠，远水舟如叶。”这两句似是据此变化而成。荠：荠菜。洲：又作“舟”。
⑽何当：商量之辞，相当于”何妨“或”何如“。
⑾重阳节：古以九为阳数之极。九月九日故称“重九”或“重阳”。魏晋后，习俗于此日登高游宴。

白话译文
面对北山岭上白云起伏霏霏，我这隐者自己能把欢欣品味。
我试着登上高山是为了遥望，心情早就随着鸿雁远去高飞。
忧愁每每是薄暮引发的情绪，兴致往往是清秋招致的氛围。
在山上时时望见回村的人们，走过沙滩坐在渡口憩息歇累。
远看天边的树林活象是荠菜，俯视江畔的沙洲好比是弯月。
什么时候你能载酒到这里来，重阳佳节咱们开怀畅饮共醉。

创作背景

关于此诗题中的“张五”指谁，历来有争议。一说指张諲。张諲曾隐居于襄阳东南三十里的鹿门山。孟浩然园庐在岘山附近，北对万山（一说兰山），因登临以望张五，并写此诗寄意。

作品鉴赏

这是一首临秋登高远望，怀念旧友的诗。全诗情随景生，以景烘情，情景交融，浑为一体。“情飘逸而真挚，景情淡而优美。”诗人怀故友而登高，望飞雁而孤寂，临薄暮而惆怅，处清秋而发兴，希望挚友到来一起共度佳节。“愁因薄暮起，兴是清秋发”，“天边树若荠，江畔洲如月”，细细品尝，够人玩味。

开头二句从晋代陶弘景《答诏问山中何所有》诗脱化而来，点明”自怡悦“，为登高望远的缘由之一。

三四两句起，进入题意。“相望”表明了对张五的思念。由思念而登山远望，望而不见友人，但见北雁南飞。这是写景，又是抒情，情景交融。雁也看不见了，而又近黄昏时分，心头不禁泛起淡淡的哀愁，然而，清秋的山色却使人逸兴勃发。

“时见归村人，平沙渡头歇，天边树若荠，江畔洲如月”，是写从山上四下眺望。天至薄暮，村人劳动一日，三三两两逐渐归来。他们有的行走于沙滩，有的坐歇于渡头。显示出人们的行动从容不迫，带有几分悠闲。再放眼向远处望去，一直看到“天边”，那天边的树看去细如荠菜，而那白色的沙洲，在黄昏的朦胧中却清晰可见，似乎蒙上了一层月色。

这四句诗是全篇精华所在。在这些描述中，作者既未着力刻画人物的动作，也未着力描写景物的色彩。用朴素的语言，如实地写来，是那样平淡，那样自然。既能显示出农村的静谧气氛，又能表现出自然界的优美景象。正如皮日休所谓：“遇景入咏，不拘奇抉异。……涵涵然有云霄之兴，若公输氏当巧而不巧者也。”沈德潜评孟诗为“语淡而味终不薄”，实为孟诗的重要特征之一。这四句诗创造出一个高远清幽的境界，同“松月生夜凉，风泉满清听”“微云淡河汉，疏雨滴梧桐”“野旷天低树，江清月近人”等诗的意境，是颇为近似的。这也代表了孟诗风格的一个重要方面。

“何当载酒来，共醉重阳节”，照应开端数句。既明点出“秋”字，更表明了对张五的思念，从而显示出友情的真挚。

作者简介

孟浩然（689～740），唐代诗人。本名浩，字浩然。襄州襄阳人，世称孟襄阳。因他未曾入仕，又被称为孟山人。早年有志用世，在仕途困顿、痛苦失望后，尚能自重，不媚俗世，以隐士终身。曾隐居鹿门山，生了六子。诗与王维并称“王孟”。其诗清淡，长于写景，多反映山水田园和隐逸、行旅等内容，绝大部分为五言短篇，在艺术上有独特的造诣。有《孟浩然集》三卷，今编诗二卷。

蒯通解读：xiāng wàng shì dēng gāo xiāng wàng xī xīn suí yàn fēi miè shì dēng suí yàn chū zì táng dài shī rén mèng hào rán zuò pǐn qiū dēng lán shān jì zhāng wǔ gāo xīn cǐ shī wéi rào qīng qiū jì jié dēng gāo lái xiě fēi miè biǎo dá le duì yǒu rén de quán shī sī niàn zhī qíng xiān xiě wèi wàng yǒu rén ér dēng gāo yì sī gù xīn suí yàn fēi miè jí shǎng yīn bó mù shí sī niàn zhī chóu hé qīng qiū zhī xìng wú fǎ pái qiǎn xiāng wàng xī gèng yīn dēng gāo ér wàng shì dēng suí yàn zhī jiàn guī cūn rén gāo xīn ér bú jiàn yǒu rén zōng yǐng fēi miè suǒ yǐ yào xiāng yāo chóng yáng jié xié jiǔ dēng gāo ér zuì quán shī quán shī yòng jí xǐ liàn yán jǐn de yì sī yǔ yán miáo huì le dēng gāo suǒ jiàn de jí shǎng qīng qiū bó mù jǐng sè qí zhōng tiān biān shù ruò jì xiāng wàng xī jiāng pàn zhōu rú yuè èr jù lì lái kuài zhì rén kǒu xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè quán shī yì sī jí shǎng xī xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè quán shī yì sī jí shǎng xī zuò pǐn yuán wén qiū dēng lán shān jì zhāng wǔ mèng hào rán běi shān bái yún lǐ yǐn zhě zì yí yuè xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè chóu yīn bó mù qǐ xìng shì qīng qiū fā shí jiàn guī cūn rén shā xíng dù tóu xiē tiān biān shù ruò jì jiāng pàn zhōu rú yuè hé dāng zài jiǔ lái gòng zuì chóng yáng jié cí jù zhù shì lán shān yī zuò wàn shān wàn shān yī míng hàn gāo shān yòu chēng fāng shān màn shān zài hú běi xiāng yáng xī běi shí lǐ zhāng wǔ yī zuò zhāng zi róng xiōng dì pái háng bú duì zhāng zi róng pái háng dì bā yǒu rén huái yí zhāng wǔ wèi zhāng bā zhī wù běi shān èr jù jìn táo hóng jǐng zhào wèn shān zhōng hé suǒ yǒu fù shī yǐ dá shān zhōng hé suǒ yǒu lǐng shàng duō bái yún zhǐ kě zì yí yuè bù kān chí zèng jūn zhè liǎng jù yóu cǐ biàn huà ér lái běi shān zhǐ zhāng wǔ yǐn jū de shān běi yī zuò cǐ yǐn zhě zhǐ zhāng wǔ xiāng wàng hù xiāng yáo wàng shì yī zuò shǐ xīn suí jù yòu zuò xīn fēi zhú niǎo miè xīn suí fēi yàn miè xīn suí niǎo fēi miè děng bó mù bàng wǎn tài yáng kuài luò shān de shí hòu chǔ cí tiān wèn bó mù léi diàn guī hé yōu jué yán bù fèng dì hé qiú qīng qiū míng jìng shuǎng lǎng de qiū tiān jìn yīn zhòng wén nán zhōu huán gōng jiǔ jǐng zuò shī dú yǒu qīng qiū rì néng shǐ gāo xìng jìn yī zuò qīng jìng guī cūn rén yī zuò cūn rén guī shā xíng yī zuò shā píng yòu zuò píng shā dù tóu yóu dù kǒu guò hé de dì fāng tiān biān èr jù suí xuē dào héng jìng chóu yáng pú yè shān zhāi dú zuò zhōng yǒu yáo yuán shù ruò jì yuǎn shuǐ zhōu rú yè zhè liǎng jù shì shì jù cǐ biàn huà ér chéng jì jì cài zhōu yòu zuò zhōu hé dāng shāng liáng zhī cí xiāng dāng yú hé fáng huò hé rú chóng yáng jié gǔ yǐ jiǔ wèi yáng shù zhī jí jiǔ yuè jiǔ rì gù chēng chóng jiǔ huò chóng yáng wèi jìn hòu xí sú yú cǐ rì dēng gāo yóu yàn bái huà yì wén miàn duì běi shān lǐng shàng bái yún qǐ fú fēi fēi wǒ zhè yǐn zhě zì jǐ néng bǎ huān xīn pǐn wèi wǒ shì zhe dēng shàng gāo shān shì wèi le yáo wàng xīn qíng zǎo jiù suí zhe hóng yàn yuǎn qù gāo fēi yōu chóu měi měi shì bó mù yǐn fā de qíng xù xìng zhì wǎng wǎng shì qīng qiū zhāo zhì de fēn wéi zài shān shàng shí shí wàng jiàn huí cūn de rén men zǒu guò shā tān zuò zài dù kǒu qì xī xiē lèi yuǎn kàn tiān biān de shù lín huó xiàng shì jì cài fǔ shì jiāng pàn de shā zhōu hǎo bǐ shì wān yuè shén me shí hòu nǐ néng zài jiǔ dào zhè lǐ lái chóng yáng jiā jié zán men kāi huái chàng yǐn gòng zuì xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè quán shī yì sī jí shǎng xī xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè quán shī yì sī jí shǎng xī chuàng zuò bèi jǐng guān yú cǐ shī tí zhōng de zhāng wǔ zhǐ shuí lì lái yǒu zhēng yì yī shuō zhǐ zhāng yīn zhāng yīn céng yǐn jū yú xiāng yáng dōng nán sān shí lǐ de lù mén shān mèng hào rán yuán lú zài xiàn shān fù jìn běi duì wàn shān yī shuō lán shān yīn dēng lín yǐ wàng zhāng wǔ bìng xiě cǐ shī jì yì zuò pǐn jiàn shǎng zhè shì yī shǒu lín qiū dēng gāo yuǎn wàng huái niàn jiù yǒu de shī quán shī qíng suí jǐng shēng yǐ jǐng hōng qíng qíng jǐng jiāo róng hún wèi yī tǐ qíng piāo yì ér zhēn zhì jǐng qíng dàn ér yōu měi shī rén huái gù yǒu ér dēng gāo wàng fēi yàn ér gū jì lín bó mù ér chóu chàng chù qīng qiū ér fā xīng xī wàng zhì yǒu dào lái yì qǐ gòng dù jiā jié chóu yīn bó mù qǐ xìng shì qīng qiū fā tiān biān shù ruò jì jiāng pàn zhōu rú yuè xì xì pǐn cháng gòu rén wán wèi kāi tóu èr jù cóng jìn dài táo hóng jǐng dá zhào wèn shān zhōng hé suǒ yǒu shī tuō huà ér lái diǎn míng zì yí yuè wèi dēng gāo wàng yuǎn de yuán yóu zhī yī sān sì liǎng jù qǐ jìn rù tí yì xiāng wàng biǎo míng liǎo duì zhāng wǔ de sī niàn yóu sī niàn ér dēng shān yuǎn wàng wàng ér bú jiàn yǒu rén dàn jiàn běi yàn nán fēi zhè shì xiě jǐng yòu shì shū qíng qíng jǐng jiāo róng yàn yě kàn bú jiàn le ér yòu jìn huáng hūn shí fēn xīn tóu bù jīn fàn qǐ dàn dàn de āi chóu rán ér qīng qiū de shān sè què shǐ rén yì xìng bó fā shí jiàn guī cūn rén píng shā dù tóu xiē tiān biān shù ruò jì jiāng pàn zhōu rú yuè shì xiě cóng shān shàng sì xià tiào wàng tiān zhì bó mù cūn rén láo dòng yī rì sān sān liǎng liǎng zhú jiàn guī lái tā men yǒu de xíng zǒu yú shā tān yǒu de zuò xiē yú dù tóu xiǎn shì chū rén men de xíng dòng cóng róng bù pò dài yǒu jǐ fēn yōu xián zài fàng yǎn xiàng yuǎn chù wàng qù yī zhí kàn dào tiān biān nà tiān biān de shù kàn qù xì rú jì cài ér nà bái sè de shā zhōu zài huáng hūn de méng lóng zhōng què qīng xī kě jiàn sì hū méng shàng le yī céng yuè sè zhè sì jù shī shì quán piān jīng huá suǒ zài zài zhèi xiē miáo shù zhōng zuò zhě jì wèi zhuó lì kè huà rén wù de dòng zuò yě wèi zhuó lì miáo xiě jǐng wù de sè cǎi yòng pǔ sù de yǔ yán rú shí dì xiě lái shì nà yàng píng dàn nà yàng zì rán jì néng xiǎn shì chū nóng cūn de jìng mì qì fēn yòu néng biǎo xiàn chū zì rán jiè de yōu měi jǐng xiàng zhèng rú pí rì xiū suǒ wèi yù jǐng rù yǒng bù jū qí jué yì hán hán rán yǒu yún xiāo zhī xìng ruò gōng shū shì dāng qiǎo ér bù qiǎo zhě yě shěn dé qián píng mèng shī wèi yǔ dàn ér wèi zhōng bù báo shí wèi mèng shī de zhòng yào tè zhēng zhī yī zhè sì jù shī chuàng zào chū yí gè gāo yuǎn qīng yōu de jìng jiè tóng sōng yuè shēng yè liáng fēng quán mǎn qīng tīng wēi yún dàn hé hàn shū yǔ dī wú tóng yě kuàng tiān dī shù jiāng qīng yuè jìn rén děng shī de yì jìng shì pō wéi jìn sì de zhè yě dài biǎo le mèng shī fēng gé de yí gè zhòng yào fāng miàn hé dāng zài jiǔ lái gòng zuì chóng yáng jié zhào yìng kāi duān shù jù jì míng diǎn chū qiū zì gèng biǎo míng liǎo duì zhāng wǔ de sī niàn cóng ér xiǎn shì chū yǒu qíng dí zhēn zhì xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè quán shī yì sī jí shǎng xī xiāng wàng shì dēng gāo xīn suí yàn fēi miè quán shī yì sī jí shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè mèng hào rán táng dài shī rén běn míng hào zì hào rán xiāng zhōu xiāng yáng rén shì chēng mèng xiāng yáng yīn tā wèi zēng rù shì yòu bèi chēng wéi mèng shān rén zǎo nián yǒu zhì yòng shì zài shì tú kùn dùn tòng kǔ shī wàng hòu shàng néng zì zhòng bù mèi sú shì yǐ yǐn shì zhōng shēn céng yǐn jū lù mén shān shēng le liù zǐ shī yǔ wáng wéi bìng chēng wáng mèng qí shī qīng dàn cháng yú xiě jǐng duō fǎn yìng shān shuǐ tián yuán hé yǐn yì xíng lǚ děng nèi róng jué dà bù fen wèi wǔ yán duǎn piān zài yì shù shàng yǒu dú tè de zào yì yǒu mèng hào rán jí sān juǎn jīn biān shī èr juǎn jì xù yuè dú

温馨提示：方向键左右(← →)前后翻页，上下(↑ ↓)上下滚用， 回车键：返回列表